Lãi suất qua đêm liên ngân hàng là gì? Định nghĩa, cách tính và tầm ảnh hưởng không ngờ
Lãi suất liên ngân hàng là lãi suất khi các ngân hàng vay mượn lẫn nhau (thông thường trong thời gian ngắn: Qua đêm, một tuần, một tháng...)
- June 18, 2021
Lãi suất liên ngân hàng là gì?
Định nghĩa một cách dễ hiểu: Lãi suất liên ngân hàng là lãi suất khi các ngân hàng vay mượn lẫn nhau (thông thường trong thời gian ngắn: Qua đêm, một tuần, một tháng…). Trong đa số trường hợp, lãi suất liên ngân hàng là lãi suất thấp nhất thị trường, và chỉ dành cho những tổ chức uy tín nhất.
Góc học tiếng Anh: Lãi suất liên ngân hàng tiếng Anh là Inter-bank Interest rate/ Lãi suất qua đêm tiếng Anh là Overnight interest rate
Ngân hàng cho vay qua đêm để làm gì?
Trong hoạt động kinh doanh hằng ngày, lượng tiền dự trữ của các ngân hàng sẽ có biến động dựa trên hoạt động kinh doanh như: Khách gửi và rút tiền; giải ngân cho vay…Vào cuối ngày, một số ngân hàng có thể xảy ra tình trạng bị thiếu hụt nguồn dự trữ tiền mặt. Theo luật của Ngân hàng nhà nước quy định, các ngân hàng bắt buộc phải tích trữ đủ một lượng tiền mặt đáp ứng được yêu cầu dự trữ bắt buộc để đảm bảo tính thanh khoản. Vì vậy các ngân hàng đang “thiếu vốn” sẽ cần tìm nguồn cung, vay “nóng gấp” ngay trong đêm để vay tiền bù vào lượng tiền thiếu hụt này, đảm bảo cho các hoạt động kinh doanh trong ngày hôm sau.
Ở chiều ngược lại, một số ngân hàng có nguồn tiền dự trữ dư dả, vượt mức dự trữ bắt buộc, sẽ muốn kiếm lời nhanh và an toàn với số tiền dư hiện có, vì vậy họ sẽ tìm cách cho các bên ngân hàng đang thiếu vốn vay ngắn hạn (Qua đêm, 1,2 tuần…đến vài tháng).
Tác dụng của việc cho vay liên ngân hàng với nền kinh tế
Tỷ giá qua đêm là một trong những chỉ số quan trọng của nền kinh tế. Chỉ cần một sự thay đổi của lãi suất cho vay liên ngân hàng cũng có thể ảnh hưởng đến các yếu tố kinh tế khác như tỷ lệ thất nghiệp, lạm phát và tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Ví dụ: Nếu lãi suất vay liên ngân hàng tăng cao, chứng tỏ các ngân hàng lớn đang tìm cách tăng dự trữ, và không sẵn lòng cho các ngân hàng nhỏ đang hụt vốn vay. Điều này dẫn đến thị trường thanh khoản kém và sẽ khiến nền kinh tế tăng trưởng chậm lại. Lúc này các ngân hàng trung ương có thể can thiệp điều chỉnh hạ lãi suất cho vay qua đêm để kích thích tăng trưởng tín dụng.
Từ việc hạ lãi suất liên ngân hàng, các ngân hàng có thể giảm lãi suất cho vay thấp hơn cho khách hàng, hỗ trợ các khoản vay cho các doanh nghiệp và khách hàng cá nhân. Từ đó, các doanh nghiệp có thể có thêm nguồn vốn cho các hoạt động đầu tư và mở rộng khác nhau đồng thời sức mua của người tiêu dùng cũng tăng lên.
Ngược lại, nếu nền kinh tế của một quốc gia phát triển quá nóng và có dấu hiệu gia tăng lạm phát, ngân hàng trung ương có thể thực thi chính sách tiền tệ điều chỉnh bằng cách tăng lãi suất cho vay liên ngân hàng, hạn chế ngân hàng thực hiện các hoạt động cho vay qua đêm quá mức.
Như vậy, các ngân hàng sẽ tăng lãi suất cho khách hàng của họ để bù đắp cho lãi suất qua đêm cao hơn. Điều này dẫn đến giảm lưu thông tiền tệ trong nền kinh tế, có tác dụng ngăn chặn lạm phát. Tuy nhiên, nó cũng không khuyến khích các hoạt động kinh doanh.
Ai quy định mức lãi suất liên ngân hàng?
Đa số ngân hàng trung ương quốc gia sẽ quy định giới hạn lãi suất liên ngân hàng hàng tháng. Ví dụ: Một số ngân hàng trung ương sẽ cho phép lãi suất ngân liên ngân hàng do các ngân hàng giao dịch tự quyết định, lãi suất sẽ chỉ được dao động trong khoảng +/-0.25% quanh mức lãi suất do Ngân hàng trung ương ban hành. Ngân hàng trung ương sẽ không trực tiếp can thiệp điều chỉnh miễn là lãi suất trên thị trường nằm trong mức cho phép. Trong trường hợp các ngân hàng không giao dịch cho vay với nhau, hoặc lãi suất lên quá cao thì chính ngân hàng trung ương sẽ cho các ngân hàng thiếu dự trữ tiền mặt vay để đảm bảo lãi suất nằm trong giới hạn cho phép
Tại Việt Nam, thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 21/2012/TT-NHNN quy định về hoạt động cho vay, đi vay; giữa các tổ chức tín dụng, chính nhánh ngân hàng nước ngoài. Theo đó quy định nêu rõ, lãi suất cho vay, mua, bán giấy tờ có giá sẽ do các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tự thỏa thuận. Tuy nhiên, trong trường hợp hoạt động ngân hàng có diễn biến bất thường, Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định lãi suất cho vay liên ngân hàng để các tổ chức thực hiện.
Cách tính lãi suất liên ngân hàng
Lãi suất này luôn biến động lên xuống tùy thuộc thời điểm trong ngày và khả năng của mỗi ngân hàng. Các tổ chức công bố thông tin (Ngân hàng Trung ương, Bloomberg,…) sẽ tập hợp số liệu của các ngân hàng, tính toán đưa ra một con số bình quân vào buổi sáng.
Để tham khảo lãi suất liên ngân hàng hằng ngày, bạn có thể tham khảo từ trang thông tin của Ngân hàng nhà nước: Tại đây
Bạn cần vay tiền online nhanh chóng? Thử tham khảo các trang vay tiền sau do Cafetaichinh.com tuyển lọc nhé!
