Vì sao tội phạm lừa đảo thích nhắm vào các công ty tài chính tiêu dùng, cho vay online?
Trong cuộc đua tốc độ giải ngân nhanh, nếu thiếu nền tảng quản lý rủi ro, phòng chống gian lận tốt sẽ khiến các công ty tài chính tiêu dùng thành miếng mồi ngon cho kẻ xấu.
- March 9, 2021
Mảng cho vay tín chấp là một thị trường béo bở được rất nhiều ông lớn nhòm ngó. Ngoài Ấn Độ, Trung Quốc thì tại Đông Nam Á (Philipines, Indonesia và Việt Nam…), với đa số người dân chưa được vay vốn ngân hàng, các công ty tài chính, cả chính thức lẫn hoạt động chui, đã mọc lên như nấm và giải ngân hàng nghìn tỷ đồng. Giải ngân nhiều, thu lợi nhuận lớn từ lãi suất cao tuy nhiên các công ty cũng đối mặt với rủi ro gian lận từ tội phạm công nghệ cao. Hãy cùng cafetaichinh.com tìm hiểu toàn cảnh thị trường cho vay tín chấp và các thủ đoạn lừa đảo nổi cộm hiện nay.
Số lượng công ty tài chính, cho vay online mọc lên ngày càng nhiều
Nhu cầu vay tiền luôn tồn tại rất nhiều trong dân, nhưng trước đây vì rào cản thủ tục đăng ký vay, xét duyệt thẩm định khó khăn tại các ngân hàng truyền thống nên rất ít người được duyệt hồ sơ vay. Vì vậy, đa số sẽ tìm đến các tiệm cầm đồ, hoặc bốc bát họ để xoay sở vay tiền nhanh để tiêu dùng. Các công ty tài chính nhìn thấy tiềm năng to lớn của thị trường này nên đã nhanh chóng bước chân vào, đầu tiên cho thị trường làm quen với những khoản vay mua hàng trả góp 0%, sau đó tiến đến cho vay tiền mặt giải ngân trực tiếp. Thay vì phải qua nhiều khâu thẩm định khắc khe như ngân hàng, các công ty tài chính chấp nhận cho khách hàng vay tín chấp chỉ với ảnh chụp CMND, Cà vẹt, bảng lương… Điều này làm nảy sinh vấn đề: Thủ tục giải ngân càng “dễ dãi”, kẻ xấu sẽ càng nhòm ngó nhiều hơn.
Nếu như trước đây, các vụ gian lận tài chính thường thực hiện với chủ thẻ tín dụng ở nước ngoài (Xem lịch sử của cựu hacker HiếuPC), các bước để nhận được tiền về tay khá lâu và rắc rối (Sử dụng tiền trong thẻ chùa để mua hàng ship về Việt Nam, chạy bùng quảng cáo, bán tiền, vật phẩm trong game…); việc bùng tiền các công ty tài chính nhanh gọn hơn rất nhiều vì thời gian giải ngân chỉ 30 phút. Nếu hồ sơ gian lận không được duyệt thì vẫn có rất nhiều app vay tiền khác để thử.
Cuộc đua tốc độ giải ngân
Giữa thị trường hàng trăm công ty cho vay tiền, làm sao để nổi bật giữa đám đông ai ai cũng đang mời mọc khách hàng vay tiền? Cách dễ nhất là cung cấp dịch vụ vay tiền nhanh và dễ dàng đăng ký nhất. Điều này đồng nghĩa chấp nhận “thả cửa”, chấm điểm tín dụng và thẩm định một cách dễ dãi, vì khách có thể đăng ký vay nhiều bên, nếu phải chờ việc thẩm định quá lâu họ hoàn toàn có thể đã vay thành công bên khác. Cuộc đua này tạo ra cơ hội ngàn năm có một cho những kẻ gian lận, bởi vì chấm điểm tín dụng càng nhanh đồng nghĩa các công ty sẽ giảm các bước xác thực định danh. Càng ít bước xác thực thì sẽ càng dễ “ăn tiền”.
Chợ thông tin khách hàng
Hiện tại, khi Căn cước công dân gắn chip chưa được phổ biến, nên việc các đối tượng lừa đảo mua bán thông tin CMND cũ, phục vụ cho việc làm hồ sơ vay tiền vẫn hết sức nhộn nhịp. Các nguồn mua thường thấy là:
- Tiệm cầm đồ, nhà nghỉ, các chợ đen tại một số con đường: Ở một số tiệm cầm đồ truyền thống có dịch vụ cầm chứng minh nhân dân, đôi khi người vay không đến trả tiền để lấy lại, hoặc khách nhà nghỉ quên lấy lại giấy tờ, qua thời gian chủ tiệm giữ lại một lượng lớn CMND/giấy tờ xe đôi khi sẽ có thể đem bán theo lô với giá 100k-200k.
- Dịch vụ làm giả giấy tờ trên mạng, group chat zalo:
Xác thực danh tính kém hiệu quả
Công nghệ định danh khách hàng trực tuyến đang được các ngân hàng và công ty tài chính quảng cáo và đẩy mạnh nhờ vào việc nhanh gọn và niềm tin năng lực công nghệ định danh có độ chính xác cao. Tuy nhiên việc để lọt, phê duyệt nhiều khoản vay online với thông tin CMND giả chứng tỏ công nghệ này vẫn còn “non nớt” trước các cáo già trong giới “cam quýt” (scam-lừa đảo).
Thật ra công nghệ eKYC là cái tên chung để chỉ phương pháp định danh trực tuyến, tuy nhiên độ phức tạp của công nghệ sẽ tùy thuộc vào từng nhà phát triển khác nhau cũng như độ đầu tư của công ty tài chính. Có rất nhiều cơ chế phân tích và nhận diện giấy tờ thật giả dựa trên tiêu chí màu sắc, ánh sáng ảnh chụp, mẫu tem, ký tự đặc biệt, dữ liệu về thời gian ký, người ký… tuy nhiên không phải bên nào cũng có đủ cơ sở dữ liệu và cơ chế thông minh để áp dụng hết các quy tắc rà soát trên.
Với một số bậc thầy lừa đảo chuyên làm giả phôi giấy tờ, ngay cả khi cầm ra quầy giao dịch chưa chắc nhân viên thẩm định tại công ty tài chính, ngân hàng có thể phân biệt được. Vì vậy, khi đăng ký online, khả năng lừa đảo lại càng tăng cao. Đó là lý do các ngân hàng chỉ hạn chế áp dụng eKYC cho việc mở tài khoản, không cho phép vay tiền trực tuyến. Còn đối với các công ty tài chính, vì áp lực cạnh tranh giải ngân nhanh sẽ cho phép vay online hoàn toàn.
Làm gì để giảm thiểu rủi ro?
Cuộc chiến giữa team gian lận và phòng chống gian lận sẽ tiếp tục không ngừng nghỉ. Với sự tiến bộ của công nghệ và đặc biệt là sự ra đời của căn cước công dân có gắn chip, đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, các tổ chức tín dụng có thể sẽ có nguồn thông tin tốt hơn để kiểm soát rủi ro. Theo thông tin từ báo chính phủ thì: ”Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được xây dựng với mục tiêu kết nối, chia sẻ thông tin về dân cư với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành của các ngành, lĩnh vực trên toàn quốc, làm tăng khả năng khai thác, cập nhật thông tin về dân cư, hạn chế tối đa sự trùng lặp thông tin, giảm chi phí đầu tư từ ngân sách nhà nước đối với hạ tầng công nghệ thông tin của các cơ sở dữ liệu chuyên ngành.”
Ngoài ra, có rất nhiều công nghệ được phát triển để phòng chống tội phạm lừa đảo kỹ thuật số và chấm điểm tín dụng tốt hơn:
- Xác định dấu vết thiết bị và hành vi truy cập: Phát hiện các rủi ro tiềm ẩn của thiết bị khi kết nối với website vay vốn (Hacker có dùng tab ẩn danh, thiết bị có IP lạ, máy ảo, dùng trình duyệt TOR không? ID và các thông tin cấu hình của thiết bị có trùng khớp không…)
- Phân tích Email và Số điện thoại: Đối chiếu Email với các cơ sở dữ liệu mạng xã hội xem có trùng khớp người dùng không, email có ký tự lạ, email có giống tên người dùng không?; Kết nối dữ liệu với nhà cung cấp dịch vụ viễn thông để xác định SIM chính chủ, mức sử dụng của SIM để xác định SIM rác hay đã được sử dụng thường xuyên.
Bạn chưa đủ điều kiện vay các công ty tài chính? Thử vay qua các trang vay tiền nhanh online sau nhé
